De geschiedenis van VZW Spijker

De naam “Spijker”

Tussen 1535 tot 1537, onder keizer Karel de Vijfde, is het eerste gebouw op het domein gebouwd langs de Gelmelstraat. Dat gebouw was een opslagplaats voor het graan dat de boeren van het land van Hoogstraten als pacht moesten afstaan aan hun heer, de graaf. In die tijd was het Latijn nog de taal van geestelijken, geleerden en bestuurders. Daarom noemden men die graanzolder 'spicarium' en de gewone mensen maakten daar 'spicar', 'spijker' van. Dit onzijdig Latijnse woord werd dus 'het' Spijker.

Historiek

In een document vinden we terug: "Op 3 mei 1832 arriveerden te Hoogstraten twee karren. Op de eerste drie zusters, op de tweede wat meubelen, vijf broden en een weinig vlees. In niet bijzonder gunstige omstandigheden, verstoken van overvloed en luxe, begon op 1 juli 1832 het eerste schooljaar met zes leerlingen."

Zo werd het Spijker een Ursulinenklooster en een meisjespensionaat. Een klein begin voor een school die spoedig veel groter zou worden. In 2007 werd 175 jaar Spijker gevierd.

Aanvankelijk gebeurde het onderwijs in de Franse taal. Frans, pianospel en handwerk waren onmisbaar voor de "demoiselles bien éducées". De eerste uitbreiding van het onderwijsprogramma, de "école de couture", dateert van 16 augustus 1845.

De Lagere School kwam er in 1884. Op 31 januari 1887 werd de "bewaarschool" door de gemeente Hoogstraten erkend en een jaar later erkende de Staat de Spijkerschool. In 1892 ging men van start met een huishoudklas, die het volgende jaar werd erkend.

Het aantal leerlingen groeide vrij snel, zodat de zusters bij het begin van het schooljaar 1906-1907 een beroep moesten doen op lekenjuffrouwen en in 1913, aan de vooravond van de Eerste Wereldoorlog, werd de komst van de honderdste leerlinge gevierd. De leerlingen kwamen van overal: uit eigen streek, uit grote steden, van over de noordergrens en zelfs vanuit Engeland.

Op 1 oktober 1918 gaat de "Landelijke Huishoudschool" met 16 leerlingen van start. Alles kan er geleerd worden, zelfs het melken van een koe! Deze school werd in 1934 erkend en telde toen reeds 44 leerlingen.

De wereldoorlogen deden de activiteiten niet afnemen en het aantal leerlingen groeide zelfs tijdens de oorlogsjaren. In 1943, in volle oorlogsperiode, startte de "Moderne Humaniora".

De Landelijke Huishoudschool werd vanaf 1952 een volledige afdeling voor technisch- en beroepsonderwijs. Het Spijker werd ook betrokken in de schoolstrijd van 1955. Op 24, 25 en 26 maart gingen de schoolpoorten toe en het lekenpersoneel trok naar de Brusselse betoging. Men zette de actie kracht bij door voordrachten te houden en door de oprichting van de oudervereniging.

Op 27 januari 1959 ontving men de toelating om een hogere cyclus Moderne Humaniora in te richten en op 1 september startte de Latijnse afdeling. Onder impuls van zuster Augusta ging op 1 september 1967 de Hotelschool van start. Toen er in 1977 ook een kinderdagverblijf kwam, was de cirkel rond. Men kan op het Spijker begeleiding en opvoeding vinden vanaf de geboorte tot volwassenheid. In 1995 werden de Humaniora en de Lagere school "gemengd": de jongens deden hun intrede. Vandaag vormt de school een groot geheel tussen Gelmelstraat, Antoon de Lalaingstraat en Lindendreef, met in het midden het oude, rustige park.

De vzw Spijker werd als schoolbestuur opgericht op 17 november 1959 als direct gevolg van het schoolpact. Tot 1959 hebben de zusters volledig zelfstandig, als ‘goede huisvaders’ het reilen en zeilen van de school bepaald. Ook na de stichting van de vzw hebben de zusters nog een tijd lang het heft stevig in handen gehouden, maar naarmate de scholen groeiden en de infrastructuur moest uitbreiden, werd het beleid overgenomen door de directies van de verschillende afdelingen en dit onder toezicht van de Raad van Bestuur.

Vandaag biedt Het Spijker onderdak aan 2300 kinderen en jongeren tussen 3 maanden en 19 jaar, die verdeeld zitten over de Kinderdagverblijven Spijker en De Gelmeltjes, de Basisschool Spijker, ASO Spijker en het VTI Spijker (Vrij Technisch Instituut). Zowat 350 personeelsleden zorgen dagelijks voor al deze kinderen en jongeren, bieden een kwaliteitsvolle opvang en onderwijs aan en dragen bij aan een aangename en gezonde omkadering. Dat maakt vzw Spijker meteen tot één van de grootste werkgevers in de streek.